Meer hersenactiviteit bij mensen die mediteren

Wetenschapper Dr. Andrew Newberg van de Universiteit van Pennsylvania heeft hersenscans gemaakt van mensen terwijl ze in meditatie of trance waren.

Newberg onderzocht voor zijn onderzoek onder meer ervaren Tibetaanse Boeddhisten voor en na meditatie.

De resultaten laten na meditatie een toename zien in activiteit bij de voorste hersenkwab, door gerichte attentie en concentratie.


Hoewel Dr. Newberg zich bezighoudt met een controversiële tak binnen de wetenschap, genaamd neurotheologie, zijn de scans wederom een voorbeeld van wat er gebeurt wanneer mensen mediteren, losstaande van het feit of men gelovig is of niet.

Controle over emoties en gedrag

Dit is niet de eerste keer dat de relatie tussen hersenactiviteit en meditatie is bestudeerd. Afgelopen maand toonde een studie van de Universiteit van Oregon aan dat mensen die mediteren hun hersenen kunnen versterken.

Een groep ongetrainde mensen deed een maand lang mee aan dagelijkse meditatie-sessies van een uur. Een andere groep ontving gedurende 11 uur training in technieken om te leren ontspannen.

Hersenscans toonden aan dat bij de meditatie-groep verbindingen in de hersenen na zes uur reeds sterker werden. De veranderingen waren het sterkst zichtbaar in de mediale frontale cortex, centraal middenfrontaal op de hersenen gelegen. Dit gedeelte van de hersenen helpt emoties en gedrag controleren.

“We evalueren wat er gebeurt in de hersenen van mensen wanneer ze bezig zijn met spirituele oefeningen of meditatie,” zei Newberg tot besluit.

Meditatietraining verandert hersenen in acht weken
Saturday, 22 January 2011 16:01



Door mee te doen aan een 8 weken durend meditatieprogramma ontstaan meetbare veranderingen in delen van de hersenen die geassocieerd worden met geheugen, zelfbewustzijn, empathie en stress.

Op 30 januari verschijnen in Psychiatry Research: Neuroimaging de resultaten, gepubliceerd door onderzoekers van het Massachusetts General Hospital (MGH).

Het is de eerste documentatie van veranderingen in de hersenen door meditatie. “Alhoewel meditatie wordt geassocieerd met een gevoel van rust en kalmte, melden mensen die mediteren tevens cognitieve en psychologische voordelen waar ze de hele dag profijt van hebben,” zei Sara Lazar van het MGH.

“Deze studie toont aan dat veranderingen in de hersenen ten grondslag liggen aan deze genoemde verbeteringen en dat mensen zich er niet per se beter door hoeven te voelen omdat ze tot rust komen.”

Structurele verschillen

Voorgaande studies van Lazar en haar collega’s vonden structurele verschillen tussen de hersenen van ervaren meditatiebeoefenaars en individuen zonder enige ervaring met meditatie. Hoe meer men mediteert, hoe dikker de cerebrale cortex wordt in gebieden die worden geassocieerd met attentie en emotionele integratie.

Bij de nieuwe studie zijn MRI-scans gemaakt van de hersenstructuur van 16 participanten twee weken voor en twee weken nadat ze deelnamen aan een stress reductie programma van acht weken.

Daarbij ontvingen de participanten audiomateriaal voor het oefenen van meditatie. Zij ontvingen dit materiaal tijdens bijeenkomsten over het toepassen van mindfullness meditatie, waarbij men leert over het gewaarworden van sensaties en gevoelens zonder te oordelen.

Voor en na meditatie

De participanten besteedden per dag gemiddeld 27 minuten aan meditatieoefeningen. De analyse van de MRI-scans liet zien dat er sprake was van meer hersenactiviteit in de hippocampus en in structuren die geassocieerd worden met zelfbewustzijn, compassie en introspectie.

Afname van stress werd gecorreleerd aan minder hersenactiviteit in de amygdala, die een belangrijke rol speelt bij angst en stress. Men vond echter geen veranderingen in de insula, die in voorgaande studies werd gerelateerd aan zelfbewustzijn. Wellicht vindt alleen bij ervaren meditatiebeoefenaars een verandering plaats in dit gebied van de hersenen.

Verbetering levenskwaliteit

“Het is fascinerend om te zien dat we door het beoefenen van meditatie een actieve rol kunnen spelen in het veranderen van de hersenen om zo ons welzijn en onze levenskwaliteit te verbeteren,” zei Britta Hölzel van het MGH en van de Giessen Universiteit in Duitsland.

“Andere studies naar verschillende groepen patiënten hebben aangetoond dat meditatie een variëteit aan symptomen kan verbeteren en we onderzoeken nu de onderliggende mechanismen in de hersenen die deze verandering veroorzaken

'Meditatie helpt bij controle pijn en emoties'
Monday, 13 December 2010 10:25



Volgens een nieuwe studie ervaren mensen die Zen meditatie beoefenen niet alleen minder pijn, maar ook minder activiteit in de delen van het brein die cognitie, emotie en geheugen regelen.

De Zen benadering kan de perceptie van pijn veranderen. Je zou dus kunnen zeggen dat mensen die veel ervaring hebben met meditatie zich bewust zijn van pijn, maar geoefend genoeg zijn om de stimuli niet als pijnvol te interpreteren, aldus de studie.

“Deze resultaten druisen in tegen de huidige concepten aangaande mentale controle, waarvan men denkt deze te bereiken door de cognitieve activiteit of inspanning te verhogen, door bepaalde delen van de hersenen uit te schakelen die normaliter betrokken zijn bij het verwerken van pijn,” zei Pierre Rainville, één van de onderzoekers.

“De resultaten duiden erop dat mensen die Zen meditatie beoefenen contact hebben weten te leggen met hun hogere hersenen en aanverwante processen, terwijl ze nog steeds de stimuli kunnen ervaren. Een dergelijk contact kan zorgen voor vergaande ontwikkelingen op het gebied van regulering van emoties en cognitieve controle,” voegde Rainville toe.

Dit komt overeen met de Zen mindfulness, waarbij men op een objectieve manier de fysieke en geestelijke sensaties en situaties van het moment observeert en een levenshouding hanteert die zich kenmerkt door acceptatie en aanvaarding.

Onderzoekers van de Universiteit van Montréal concludeerden dat meditatietechnieken kunnen worden beschouwd als een effectieve strategie om individuen te helpen om te gaan met chronische pijn bij bijvoorbeeld artritis en rugpijn.

Meditatie houdt je jong
Wednesday, 10 November 2010 15:47



Wetenschappers ontdekken hoe je jong blijft: met meditatie.

Stress zorgt voor vroegtijdige veroudering van ons lichaam, dus smeren we met anti-rimpelcrèmes en injecteren Botox. Maar wetenschappers hebben nu een gemakkelijkere manier ontdekt om jouw lichaam jong en gezond te houden: mediteren.

Verzet je biologische klok

Onderzoekers aan de Universiteit van Californië, onder wie ook Nobelprijswinnares Elizabeth Blackburn, ontdekten dat je door te mediteren beter bent opgewassen tegen stress. Het werkt zo: door meditatie maakt het lichaam meer telomerase aan. Dit enzym verlengt de telomeren: het deel van je DNA dat wij ook wel kennen als de biologische klok. Hoe langer je telomeren, hoe jonger je biologisch gezien bent. Door te mediteren verzet je dus eigenlijk jouw biologische klok.

Het onderzoeksteam heeft de hoeveelheid telomerase gemeten bij dertig deelnemers na een intensieve meditatie-retraite van drie maanden. Zij bleken eenderde meer telomerase in hun bloed te hebben dan de controlegroep. Zij die het meest gemediteerd hadden, voelden zich ook het best. Weg dus met de anti-rimpelcrèmes en botox-injecties. Mediteren is het antwoord.

Andere voordelen van meditatie

In de huidige maatschappij is het niet gemakkelijk om rust te vinden. En daarom komt mediteren steeds meer in. En niet alleen om jong te blijven. Volgens website mens-en-gezondheid.infonu.nl helpt meditatie ontspannen, de gedachtenstroom tot rust te brengen en intenser het huidige moment te beleven. Maar mediteren geeft je ook mentale kracht en betere focus. Het helpt helder te denken en weloverwogen beslissingen te nemen. Daarnaast leidt een betere beheersing van gevoelens en emoties tot een verbetering van je sociale leven.