De Hersenhelften: Ga jij op je gevoel af, of beredeneer je alles?
De meeste mensen denken dat je twee hersenhelften precies gelijk aan elkaar zijn. Dat is echter zeker niet zo. Behalve
een verschil in functie, waar we zo op terug komen, zien ze er niet eens hetzelfde uit! Op dit plaatje zie je dat de ene helft (links) meer naar achteren uitsteekt, en de ander aan de voorkant iets groter is.
LINKS denken; Rechtlijnig,abstract,analyserend
RECHTS denken; Toegepast maar toch overizcht houdend.
LINKS kennis; Rationeel,logisch.
RECHTS kennis; Intuïtief, artistiek.
LINKS taal; Veel woordkennis,goede grammatica.
RECHTS taal; Geen grammatica maar beeldspraak.
LINKS tijdsbesef; Geordend,‘zoveel seconden’.
RECHTS tijdsbesef; ‘voelt’ hoe lang iets duurt.
LINKS specialisatie; Rekenen,lezen, schrijven, bewegen en voelen.
RECHTS specialisatie; Muziek, dromen, fantasie,goede herkenning van
gezichten en emoties.
LINKS ruimtelijke oriëntatie; Nogal slecht.
RECHTS ruimtelijke oriëntatie; Heel goed, ook bij 3d-vormen.
De binnenkant van beide hemisferen is evenmin hetzelfde. Aan de rechterkant heb je veel witte massa, en aan de linkerkant is juist de laag grijze massa groter. Zoals je ook in een andere tekst hebt kunnen lezen, bestaat de witte massa uit verbindingswegen tussen zenuwen, en de grijze uit de cellen zelf. Dit verschil in samenstelling uit zich heel mooi in de funties die de helften hebben.
Wanneer je iets nieuws leert, kan je rechterhelft dat snel verwerken. Immers, er zijn vele verbindingswegen die ook makkelijk en snel op nieuwe plekken aanknopen aan andere zenuwen. Dit is feitelijk wat iets nieuws leren inhoudt.
Op het moment dat je vertrouwd raakt met de leerstof of vaardigheid en deze vaak herhaalt, zal er een verschuiving plaatsvinden naar je linker hersenhelft. Die slaat alles uiteindelijk op en werkt het geleerde materiaal uit. Wanneer je dus 1x je woordjes voor een taal hebt geleerd en ze een paar weken later weer verdwenen lijken uit je geheugen, is dat dus zo gek nog niet. Er waren wel een paar prille verbindingen aan de rechterkant, maar door te weinig herhaling en aanknopingspunten aan andere stof hebben ze de sprong naar links niet gemaakt.
Door de grotere flexibiliteit van de rechterhelft, kan deze ook beter met hersenbeschadigingen overweg. Maar daar lees je hier meer over.
Hier zie je een aantal typische linkse en rechtse kenmerken.
Patiënten die lijden aan een ernstige vorm van epilepsie kunnen een stuk normaler leven leiden als alle zenuwverbindingen tussen hun linker en rechter hersenhelft doorgesneden worden. Bij normale omgang is vaak niks te merken, maar met specifieke tests is juist bij deze patiënten met een gespleten brein goed te constateren wat de verschillen zijn tussen de linker en rechter helft.
Hoe even in gedachten dat de linker helft van je lichaam (ook na een dergelijke operatie) verbonden is met de rechter hersenhelft, en omgekeerd (zie daarover ook piramidebanen).
[Klik voor volledige grootte]
een test met een 'split brain patient'
Als je een patiënt alleen met zijn linkeroog het woord ‘eten’ laat zien, kan hij het niet uitspreken. Wel kan hij de letters tekenen, zonder te begrijpen wat ze betekenen. Nadoen wat eten is lukt echter prima. De signalen komen in de rechterhelft terecht, en hier ligt geen taalcentrum. Tekenen en voordoen wat eten is (min of meer creatieve processen) liggen in de goede hersenhelften en lukken dus wel.
De rechterhelft is zeker niet onderontwikkeld. Tekenen lukt, zelfs bij gespleten-brein patiënten die van oorsprong rechtshandig zijn, nog altijd beter met links. Emotie is vaak een probleem bij dit soort mensen. Gevoel zit vaak rechts, maar de vaardigheid om uit te spreken: ‘ik ben vrolijk’ zit links. Daarom doen ze vaak wat mat en ongeïnteresseerd aan in de omgang (niet dat er nou honderden van die mensen in Nederland rondlopen ofzo hoor).
Links en rechtshandig
De linker hersenhelft is meestal dominant. In verband met de kruisingen is het dus niet zo vreemd dat meer dan 90% van alle mensen rechtshandig is. Als iemand linkshandig is, moet de rechterhelft wel het meest ontwikkeld zijn. Als heel wat geleerden hebben gevochten over de vraag of ‘lefties’ nou creatiever zijn of niet. Hoe dan ook, je bevindt je als linkshandige in goed gezelschap:
zowel Leonardo da Vinci als Michelangelo gebruikten hun linkerhand. De componist Beethoven was linkshandig, net als Kurt Cobain en Paul McCartney. Wat wetenschap betreft kun je Benjamin Franklin, Isaac Newton, en Albert Einstein noemen. En in de filmwereld: Tom Cruise, Keanu Reeves en zelfs muppet-man Jim Henson. Als bouwers van deze site hebben we ook een linkshandige in ons midden, Wouter.
School
Misschien viel het je al op: bijna alles wat je op school leert, hoort in je linker hersenhelft thuis. Deels is hierdoor te verklaren waardoor zoveel kunstenaar, musici en andere creatieve personen hun school niet afmaakten: het interesseerde ze niet, ze konden het niet of ze zaten te dagdromen. In je latere leven zijn ook de functies van je rechterhelft van belang, kijk maar eens naar alle vormen van intelligentie.
Het vak wiskunde is overigens niet zo a-creatief als je zou denken. Je hebt vaak ruimtelijk inzicht nodig, en om een probleem helemaa lte kunnen bevatten moet je de vaardigheid hebben om het geheel te kunnen blijven overzien. Deze 2 mogelijkheden liggen beide in je rechterhelft.
Hou goed in gedachten dat deze theoriën, evenals de bovenstaande links-rechts kenmerken, lang niet allemaal even goed onderbouwd zijn. Dat links taal-iger is en rechts ruimtelijk, dat is voor alle wetenschappers wel duidelijk. Maar of je nou een ander tijdsbesef hebt afhankelijk van je overheersende hersenhelft?
Bron: Proto.thinkquest.nl
De meeste mensen denken dat je twee hersenhelften precies gelijk aan elkaar zijn. Dat is echter zeker niet zo. Behalve
een verschil in functie, waar we zo op terug komen, zien ze er niet eens hetzelfde uit! Op dit plaatje zie je dat de ene helft (links) meer naar achteren uitsteekt, en de ander aan de voorkant iets groter is.
LINKS denken; Rechtlijnig,abstract,analyserend
RECHTS denken; Toegepast maar toch overizcht houdend.
LINKS kennis; Rationeel,logisch.
RECHTS kennis; Intuïtief, artistiek.
LINKS taal; Veel woordkennis,goede grammatica.
RECHTS taal; Geen grammatica maar beeldspraak.
LINKS tijdsbesef; Geordend,‘zoveel seconden’.
RECHTS tijdsbesef; ‘voelt’ hoe lang iets duurt.
LINKS specialisatie; Rekenen,lezen, schrijven, bewegen en voelen.
RECHTS specialisatie; Muziek, dromen, fantasie,goede herkenning van
gezichten en emoties.
LINKS ruimtelijke oriëntatie; Nogal slecht.
RECHTS ruimtelijke oriëntatie; Heel goed, ook bij 3d-vormen.
De binnenkant van beide hemisferen is evenmin hetzelfde. Aan de rechterkant heb je veel witte massa, en aan de linkerkant is juist de laag grijze massa groter. Zoals je ook in een andere tekst hebt kunnen lezen, bestaat de witte massa uit verbindingswegen tussen zenuwen, en de grijze uit de cellen zelf. Dit verschil in samenstelling uit zich heel mooi in de funties die de helften hebben.
Wanneer je iets nieuws leert, kan je rechterhelft dat snel verwerken. Immers, er zijn vele verbindingswegen die ook makkelijk en snel op nieuwe plekken aanknopen aan andere zenuwen. Dit is feitelijk wat iets nieuws leren inhoudt.
Op het moment dat je vertrouwd raakt met de leerstof of vaardigheid en deze vaak herhaalt, zal er een verschuiving plaatsvinden naar je linker hersenhelft. Die slaat alles uiteindelijk op en werkt het geleerde materiaal uit. Wanneer je dus 1x je woordjes voor een taal hebt geleerd en ze een paar weken later weer verdwenen lijken uit je geheugen, is dat dus zo gek nog niet. Er waren wel een paar prille verbindingen aan de rechterkant, maar door te weinig herhaling en aanknopingspunten aan andere stof hebben ze de sprong naar links niet gemaakt.
Door de grotere flexibiliteit van de rechterhelft, kan deze ook beter met hersenbeschadigingen overweg. Maar daar lees je hier meer over.
Hier zie je een aantal typische linkse en rechtse kenmerken.
Patiënten die lijden aan een ernstige vorm van epilepsie kunnen een stuk normaler leven leiden als alle zenuwverbindingen tussen hun linker en rechter hersenhelft doorgesneden worden. Bij normale omgang is vaak niks te merken, maar met specifieke tests is juist bij deze patiënten met een gespleten brein goed te constateren wat de verschillen zijn tussen de linker en rechter helft.
Hoe even in gedachten dat de linker helft van je lichaam (ook na een dergelijke operatie) verbonden is met de rechter hersenhelft, en omgekeerd (zie daarover ook piramidebanen).
[Klik voor volledige grootte]
een test met een 'split brain patient'
Als je een patiënt alleen met zijn linkeroog het woord ‘eten’ laat zien, kan hij het niet uitspreken. Wel kan hij de letters tekenen, zonder te begrijpen wat ze betekenen. Nadoen wat eten is lukt echter prima. De signalen komen in de rechterhelft terecht, en hier ligt geen taalcentrum. Tekenen en voordoen wat eten is (min of meer creatieve processen) liggen in de goede hersenhelften en lukken dus wel.
De rechterhelft is zeker niet onderontwikkeld. Tekenen lukt, zelfs bij gespleten-brein patiënten die van oorsprong rechtshandig zijn, nog altijd beter met links. Emotie is vaak een probleem bij dit soort mensen. Gevoel zit vaak rechts, maar de vaardigheid om uit te spreken: ‘ik ben vrolijk’ zit links. Daarom doen ze vaak wat mat en ongeïnteresseerd aan in de omgang (niet dat er nou honderden van die mensen in Nederland rondlopen ofzo hoor).
Links en rechtshandig
De linker hersenhelft is meestal dominant. In verband met de kruisingen is het dus niet zo vreemd dat meer dan 90% van alle mensen rechtshandig is. Als iemand linkshandig is, moet de rechterhelft wel het meest ontwikkeld zijn. Als heel wat geleerden hebben gevochten over de vraag of ‘lefties’ nou creatiever zijn of niet. Hoe dan ook, je bevindt je als linkshandige in goed gezelschap:
zowel Leonardo da Vinci als Michelangelo gebruikten hun linkerhand. De componist Beethoven was linkshandig, net als Kurt Cobain en Paul McCartney. Wat wetenschap betreft kun je Benjamin Franklin, Isaac Newton, en Albert Einstein noemen. En in de filmwereld: Tom Cruise, Keanu Reeves en zelfs muppet-man Jim Henson. Als bouwers van deze site hebben we ook een linkshandige in ons midden, Wouter.
School
Misschien viel het je al op: bijna alles wat je op school leert, hoort in je linker hersenhelft thuis. Deels is hierdoor te verklaren waardoor zoveel kunstenaar, musici en andere creatieve personen hun school niet afmaakten: het interesseerde ze niet, ze konden het niet of ze zaten te dagdromen. In je latere leven zijn ook de functies van je rechterhelft van belang, kijk maar eens naar alle vormen van intelligentie.
Het vak wiskunde is overigens niet zo a-creatief als je zou denken. Je hebt vaak ruimtelijk inzicht nodig, en om een probleem helemaa lte kunnen bevatten moet je de vaardigheid hebben om het geheel te kunnen blijven overzien. Deze 2 mogelijkheden liggen beide in je rechterhelft.
Hou goed in gedachten dat deze theoriën, evenals de bovenstaande links-rechts kenmerken, lang niet allemaal even goed onderbouwd zijn. Dat links taal-iger is en rechts ruimtelijk, dat is voor alle wetenschappers wel duidelijk. Maar of je nou een ander tijdsbesef hebt afhankelijk van je overheersende hersenhelft?
Bron: Proto.thinkquest.nl
laatste aanpassing