Kennismaking
Ik heb voor een konijn gekozen. Konijnen behoren tot de familie van de haasachtigen waartoe nog zo’n 40 andere diersoorten behoren.
Ze hebben allemaal scherpe voortanden (snijtanden) in de bovenkaak, die altijd blijven doorgroeien en gebruikt worden om te knagen.
De haasachtigen behoren tot een grote groep van dieren, die zoogdieren genoemd worden.
Zoogdieren hebben warm bloed en hun lichaam is bedekt met haren.
Jonge dieren drinken melk bij hun moeder. Wilde konijnen leven in kolonies in ondergrondse holen. Zo’n hol bestaat uit een woonruimte, de ‘ketel’ die door vrouwtjes gegraven is.
Op de ketel komen een aantal gangen, de ‘pijpen’ uit. Sommige pijpen worden gebruikt om in te slapen. Jonge konijnen worden in een speciale gang geboren, die wentel’ heet. Deze nestgang wordt met haren uit de vacht bekleed. Een sterk vrouwtje is er de baas over de andere vrouwtjes. Een wilde konijn heet in het Latijns Oryctolagus Cuniculus. Dit is een Europees soort wilde konijn. Hij is het bekendst en het wijdst verspreidt.
Bouw van het konijn
Anatomie
Spijsvertering
Een konijn heeft een lang spijsverteringsysteem dat karakteristiek is voor een planteneter.
De spijsvertering begint al in de mond.
Met tanden en kiezen wordt het voedsel tot kleine stukjes gemaakt en met speeksel vermengd.
Daarna gaat het via de slokdarm naar de maag.
Daar ondergaat het door zure maagsappen een verdere bewerking.
In het maagsap vinden onder andere enig zoutzuur onder invloed waarvan het eiwit splitsende ferment (opbruisen) zijn werking kan doen.
Na enige tijd gaat de spijsbrij naar de twaalf- vingerige darm, om daarna in de dunne darm terecht te komen waar een eerste uitwisseling van bouwstoffen naar de bloedbaan plaatsvindt.
Daarbij schuift echter een deel van de voedselbrij op naar de blinde darm waar het circa 12 uur verblijft en een verdere omzetting van de ruwe celstof tot verteerbare voedingsstoffen zal plaatsvinden.
Inwendige organen van het konijn
Hier vormen zich ook de zachte mestballetjes, rijk aan vitamine B, die door het konijn direct uit de anus worden opgenomen en doorgeslikt.
Op deze wijze wordt het voedsel zo volledig mogelijk gebruikt.
Konijnen kunnen dus twee soorten mest produceren:
-volledig verteerde mest in de vorm van harde konijnenkeuteltjes
-en de zachte mestballetjes die nogmaals geconsumeerd (gebruiken) worden
Dit laatste vindt meestal ’s nachts plaats.
Via de dikke darm; waar het vocht aan de mest worden onttrokken, en de endeldarm verlaat de mest van het lichaam.
Grootte
Wilde konijnen zijn bijna even groot.
Het lichaam van een konijn kan tot 45 centimeter groot worden.
Zijn oren tot 7 centimeter, zonder zwart puntje.
Poten zijn niet lang genoeg om het lichaam helemaal van de grond af te houden, zoals bij de hazen.
Wilde konijnen hebben een vacht, die gespikkeld van kleur is.
Deze wildkleur noemt men ‘agouti’.
Gedrag
Gedrag in groepen, voornamelijk in de schemering, maar ook overdag het hele jaar door actief.
Konijnen leven en brengen hun jongen groot in uitgebreide ondergrondse tunnelstelsels, die we ook wel konijnenparken noemen.
Konijnenparken
Konijnenparken zijn een bekend verschijnsel in grote delen van Europa.
Evenals veel soorten, die ondergrondse holen maken, geven konijnen de voorkeur aan plaatsen met een goede drainage,( overtollig vocht), die zelfs bij nat weer droog blijven.
Ze verkrijgen vaak nog extra beschutting door hun holen te graven onder een heg of aan de rand van het bos.
De ingang tot het hol is zelden meer dan 10 centimeter in diameter en loopt meestal niet meer dan 1 meter de heuvel in, hoewel als het park zich op vlak terrein bevindt, een groot gebied soms ondermijnd (ondergravend) wordt met ondiepe gangen en tunnels.
Voeding
Wilde konijnen eten vrijwel alleen plantaardig voedsel.
Hoogst zelden zullen ze een slakje of een aardworm nuttigen.
Copografie (het eten van eigen ontlasting) komt ook voor bij het konijn en dient om voedingstoffen ( vitamine b, k en eiwitten) op te nemen die door microbiële organismen in de dikke darm zijn gemaakt.
Deze stoffen worden ’s nachts met de ontlasting als zachte keutels uitgescheiden.
Overdag zijn de keutels hard.
De zachte keutels (coecotrophen) zijn weer eiwitrijk (29.5% in de droge stof) en voorzien in 20% van de dagelijkse eiwitbehoefte.
Voortplanting
Een mannetje (rammelaar) paart met verschillende vrouwtjes.
De ovulatie (eisprong) is geïnduceerd, dus pas na een paring vindt er een eisprong plaats.
Na een gemiddelde dracht van 31 dagen worden de jongen geworpen.
Het vrouwtje (voedster) bouwt een nest waarbij ze zachte haren gebruikt die ze uit haar eigen buikhaar trekt.
Dit gebeurt meestal in de laatste drie dagen van de dracht.
De jongen worden blind, doof en kaal geboren.
Jongen worden slechts enkele malen per etmaal gezoogd, waarbij de zoogtijd niet langer is dan 3 minuten.
Na 10 dagen gaan de ogen open en na 14 dagen gaan de oortjes staan, behalve bij de hangoorrassen.
Na 18-24 dagen komen de jongen uit het tevoorschijn.
Vanaf twee weken na de geboorte is de voedster weer vruchtbaar.
Vanaf een leeftijd van 16 maanden kan een rammelaar gecastreerd worden, na de castratie blijft het dier nog mogelijk 4-6 weken vruchtbaar.
Geslachtsrijp: 3-5 ½ maand (voedster) 6 maanden (rammelaar)
Oestrische cyclus: geen , geinduceerde sprong
Draagtijd: 29-33 dagen ( gemiddeld 31)
Geboortegewicht: 30-709 gram
Speenleeftijd: 4-6 weken
Volwassen gewicht: 1-7 kg
Temperatuur: 90ºC
Levensduur: 7-8 jaar ( maximaal 15 jaar)
